باید توجه داشت که در قتل غیر عمد، حکم قصاص نیست ولی باید دیه مقتول، از طرف قاتل پرداخت شود.
اما در قتل عمد، قاتل قصاص می شود ولی در سه مورد اولیاء دم باید برای اعدام قاتل دیه بپردازند:
مورد اول در قصاص
۱)- در صورتی که بعضی از اولیاء دم نخواهند قصاص بکنند و بخواهند دیه بگیرند یا بعضی صغیر و بعضی دیگر کبیر باشند و چونکه قصاص یا مصالحه به مقدار دیه یا بیشتر، حق همه اولیاء دم است، در صورتیکه بعضی از اولیاء دم ، تقاضای قصاص نمایند باید سهم دیه ی اولیاء دم دیگر را، بپردازند یا اگر اولیای دم که کبیر هستند تقاضای قصاص کنند باید سهم دیه صغیر را پرداخت کند. پس این پول گرفتن از اولیاء دم بخاطر رعایت حق دیگر اولیاء یا ولی دم صغیر است . در این جا باید توجه داشت که دیه به اولیای قاتل پرداخت نمی شود و اصلا این دیه مقتول است نه دیه قاتل
مورد دوم در قصاص
۲)- در صورتی که مقتول یک نفر است ولی قاتل بیش از یک نفر باشد که در این صورت مثلا اگر قاتلین دو نفر هستند و اولیاء دم خواستار قصاص هر دو نفر باشند بنابراین باید به اولیاء دم هر کدام از قاتلین نصف دیه یک انسان را پرداخت کنند تا عدالت برقرار شود زیرا مقتول یک نفر بوده و الان که دو نفر قصاص می شوند باید دیه یک نفر اضافه پرداخت شود
مورد سوم در قصاص
۳)- در صورتی که قاتل مرد و مقتول زن باشد چون که دیه زن نصف دیه مرد است بنابراین اگر اولیاء دم بخواهند قاتل را اعدام نمایند باید نصف دیه قاتل را به خانواده اش بپردازند.ملاحظه می شود که تنها در این سه مورد است که اولیاء دم باید پول پرداخت کنند، آن هم برای رعایت حق و عدل ، اما در سایر موارد قصاص، اجرای حکم قصاص نیاز به پرداخت پول (دیه) نمی باشد ضمن اینکه این گونه نیست که در صورت عدم پرداخت دیه، در مورد دوم و سوم، قاتل مجازات نشود، بلکه تنها مجازات قصاص در مورد وی انجام نمی گیرد ولی سایر مجازات های جایگزین، همچنان بر جای خود باقی هستند
بیشتر بخوانید: تا چه میزان از اموال را می توان وصیت کرد ؟
